Daardoor kunnen ze zich vaak niet alleen redden in het dagelijks leven en laten ze veel kansen liggen. Dat leidt tot armoede, gezondheidsproblemen en uitsluiting.

Is een laaggeletterde een analfabeet?

Nee. Een analfabeet kan niet lezen of schrijven. Wie kan lezen en schrijven in zijn eigen schrift, bijvoorbeeld Russisch, Chinees of Hebreeuws, maar niet in ons westers schrift, noemen we een anders-alfabeet. Een laaggeletterde kan wel lezen en schrijven in het Nederlands, maar niet goed genoeg voor een heleboel basistaken. 

Welke problemen ondervindt een laaggeletterde?

Een laaggeletterde heeft het vaak moeilijk met alledaagse zaken zoals: 

• e-mails en brieven, bv. van de gemeente of de verzekering
• digitale dienstverlening, bv. videocalls, werken met online documenten
• tabellen en grafische informatie zoals een uurrooster van de bus of trein, een werkrooster, Google Maps  
• formulieren
• afspraken opvolgen
• ondertitels 
• elektronische automaten zoals een gps of een geld- of ticketautomaat
• medische informatie, bijvoorbeeld bijsluiters, een gesprek bij de dokter

Wie is laaggeletterd?

Laaggeletterdheid komt niet alleen voor bij ouderen, maar ook bij een groeiend aantal ouders en jongeren. Anderstaligen vormen een bijzondere risicogroep. Ze zijn vaker dan gemiddeld laaggeletterd.

Toch is niet elke anderstalige laaggeletterd. Als je laaggeletterd bent, dan ben je dat in élke taal, ook in je moedertaal. Een anderstalige met een masterdiploma heeft waarschijnlijk geen moeite met lezen en schrijven op zich, maar wel met lezen en schrijven in het Nederlands.

Bekijk de algemene cijfers en de specifieke cijfers over jongeren en ouders.

Waarom is iemand laaggeletterd?

Er zijn een heleboel factoren die ertoe kunnen leiden dat iemand laaggeletterd is: 

• onderbroken of afgebroken schooltraject
• onvoldoende aandacht of begeleiding op school
• opgroeien in een taalarme omgeving, bv. zelf laaggeletterde ouders hebben
• persoonlijke factoren, bv. concentratieproblemen of leerstoornissen zoals dyslexie
• minder vlot kunnen lezen en schrijven omdat je het (bijna) niet meer doet 

Tegelijk wordt het dagelijks leven altijd maar complexer op het vlak van geletterdheid. Denk maar aan:

• meer informatie
• meer digitalisering
• minder persoonlijke dienstverlening