© Frederik Beyens

Hoe herken en ondersteun ik iemand die laaggeletterd is?

Er rust nog altijd een groot taboe op laaggeletterdheid. Als dienstverlener of werkgever kan je laaggeletterden tijdig herkennen en ondersteunen.

Hoe herken en ondersteun ik iemand die laaggeletterd is?

Er rust nog altijd een groot taboe op laaggeletterdheid. Als dienstverlener of werkgever kan je laaggeletterden tijdig herkennen en ondersteunen.
© Frederik Beyens

Vang de signalen op

Heb je deze uitspraken al vaker gehoord?

  • 'Ik ben mijn bril vergeten.'
  • 'Ik zal dat formulier thuis wel invullen.'
  • 'Kan u dat even voor mij opschrijven?'
  • 'Een computer, da’s niets voor mij.'

Of herken je een van deze situaties?

  • Een persoon komt op verkeerde dag of uur naar een afspraak.
  • Een persoon blijft terugkomen om dezelfde vragen te stellen.
  • Een persoon heeft een tas vol brieven bij, soms ongeopend.

Wie moeite heeft met lezen en schrijven, doet er vaak alles aan om dat te verstoppen. Herken jij de signalen? Dan kan je vaak een belangrijk verschil maken.

Download de uitgebreide herkenningswijzer bij contact met loketmedewerkers werknemers  en ouders .

Reageer gepast

Vermoed je dat iemand laaggeletterd  is? Reageer dan op een gepaste manier. Controleer of je vermoeden klopt: ‘Vind je het moeilijk om …?’

  • Toon begrip: ‘Dit is inderdaad een moeilijke brief. We zullen de brief samen bekijken.’ 
  • Leg alles duidelijk uit. Gebruik klare taal, zowel mondeling als schriftelijk.
  • Zoek samen naar oplossingen, vul bijvoorbeeld samen formulieren in, maak afspraken met een vaste contactpersoon of brugfiguur, zoek samen het adres op, geef een foto van de gevel mee, enz.

Hoe kan je ondersteunen?  

Dienstverlening gebeurt meer en meer digitaal en op afstand. Daardoor haken veel laaggeletterden af. Zoek samen met de persoon welke hulpbronnen je kan inschakelen:

Vraag na of iemand je klant kan helpen, bijvoorbeeld een familielid. Contacteer deze persoon eventueel rechtstreeks.

Kan het enkel digitaal? Vraag na welke apps je klant normaal gebruikt, bv. WhatsApp of Google Maps. En vraag daarbij of je klant iets al eerder heeft gedaan, bijvoorbeeld een foto van een ingevuld document doorsturen.

  • Stuur belangrijke info door, bv. straatnamen, telefoonnummers, een foto van het gebouw waar de klant moet zijn, een foto van een contactpersoon, enz.
  • Moet de klant een document invullen? Stel je vragen aan de telefoon en vul het zelf in.
  • Woont de klant vlakbij? Ga even aan de voordeur langs op weg naar huis.
  • Hebben jullie een afspraak gemaakt? Stuur een kort, duidelijk Whatsapp bericht na.
  • Stuur je iets op? Plak er een geprint begeleidend briefje met een duidelijke instructie op. Wat moet je doen met het document? Naar wie moet je het achteraf opsturen?

Wat kan je vervolgens nog doen? 

Je kan als organisatie zelf structureel drempels verlagen op het vlak van geletterdheid.

Voor je laaggeletterde klanten kan je bijvoorbeeld: 

  • documenten of brieven in klare taal schrijven
  • telefonisch, of nog beter persoonlijk bereikbaar zijn (bv. een persoonlijke afspraak of een vast onthaalmoment)
  • laagdrempelige infosessies organiseren

Voor je laaggeletterde medewerkers kan je bijvoorbeeld:

  • een onthaalprocedure en -brochure vereenvoudigen
  • taalbuddies opleiden
  • passende doorgroeimogelijkheden zoeken
  • interne opleidingen vereenvoudigen

Denk je dat iemand nog geen les volgt?

Verwijs door naar Ligo, Centra voor Basiseducatie  waar je als volwassene (beter) kan leren lezen, schrijven en rekenen.

Meer info of inspiratie nodig?

Bekijk interessante tips, voorbeelden en checklists: 

Wil je zelf beter leren communiceren met laaggeletterde mensen?

Volg een vorming 'klare taal'   bij Atlas, integratie & inburgering Antwerpen.

Wil je meer tips en inspirerende voorbeelden?

Schrijf je in voor een van de nieuwsbrieven van atlas. Je ontvangt dan gelijkaardige artikels én info over nieuwe vormingen.

Bekijk ook