© Frederik Beyens

Hoe herken en ondersteun ik iemand die laaggeletterd is?

Er rust nog altijd een groot taboe op laaggeletterdheid. Als dienstverlener, leraar of werkgever kan je laaggeletterden tijdig herkennen en ondersteunen.

Hoe herken en ondersteun ik iemand die laaggeletterd is?

Er rust nog altijd een groot taboe op laaggeletterdheid. Als dienstverlener, leraar of werkgever kan je laaggeletterden tijdig herkennen en ondersteunen.
© Frederik Beyens

Vang de signalen op

Heb je een van deze uitspraken of situaties al vaker gehoord?

  • 'Ik ben mijn bril vergeten.'
  • 'Ik zal dat formulier thuis wel invullen.'
  • 'Kan u dat even voor mij opschrijven?'
  • 'Een computer, da’s niets voor mij.'

Wie moeite heeft met lezen en schrijven, doet er vaak alles aan om dat te verstoppen. Herken jij de signalen? Dan kan je vaak een belangrijk verschil maken.

Download de uitgebreide herkenningswijzer bij contact met ouders, cursisten, loketmedewerkers en werknemers.

Maak het bespreekbaar

Vermoed je dat iemand laaggeletterd is? Praat er dan over. Zorg dat je voldoende privacy hebt zodat anderen niet kunnen meeluisteren.

  • Controleer of je vermoeden klopt: ‘Vind je het soms moeilijk om …?’
  • Vertel dat laaggeletterdheid veel voorkomt: ‘Je bent niet de enige, er zijn meer mensen die moeite hebben met lezen en schrijven.’
  • Toon begrip: ‘Het moet wel lastig zijn om …’
  • Leg alles eenvoudig uit, zowel mondeling als schriftelijk.
  • Zoek samen naar oplossingen, bijvoorbeeld formulieren samen invullen, afspraken maken met een vaste contactpersoon of brugfiguur, inschrijven voor een oudergroep. 
  • Verwijs door naar Ligo, Centra voor Basiseducatie waar je als volwassene (beter) kan leren lezen, schrijven en rekenen.

Heb aandacht voor hulp op afstand

Dienstverlening gebeurt meer en meer digitaal en op afstand. Daardoor haken veel laaggeletterden af. Een paar ideeën waarmee je hen vanop afstand nog altijd kan ondersteunen:

  • Vraag na of iemand je klant kan helpen, bijvoorbeeld een familielid. Neem eventueel rechtstreeks contact op met die persoon.
  • Digitaal? Vraag na welke apps je klant normaal gebruikt, bv. WhatsApp, sms. En of hij iets al eerder heeft gedaan, bijvoorbeeld een foto van een ingevuld document doorsturen.
  • Stuur zelf een foto door waarop je iets laat zien. Doe dit ook voor namen, straten, telefoonnummers.
  • Document invullen? Stel je vragen aan de telefoon en vul het zelf in.
  • Woont een klant vlakbij? Ga even aan de voordeur langs op weg naar huis.
  • Afspraak gemaakt? Stuur een kort, duidelijk briefje of een sms na.
  • Stuur je iets op? Plak er een begeleidend, geprint briefje met een duidelijke instructie op. Wat moet je doen met het document? Naar wie moet je het achteraf opsturen?

Wat kan je nog meer doen als school, bedrijf of organisatie? 

Medewerkers die laaggeletterdheid kunnen herkennen zijn een belangrijke eerste stap om je organisatie laagdrempelig te maken. Maar je kan als organisatie ook zelf structureel drempels verlagen op het vlak van geletterdheid.

Voor je klanten kan je bijvoorbeeld: 

  • documenten of brieven in klare taal schrijven
  • telefonisch bereikbaar zijn voor vragen of problemen
  • laagdrempelige infosessies organiseren

Voor je medewerkers kan je bijvoorbeeld:

  • een onthaalprocedure en -brochure vereenvoudigen
  • taalmeters en -peters opleiden
  • passende doorgroeimogelijkheden zoeken
  • interne opleidingen vereenvoudigen

Inspiratie nodig?

Bekijk interessante tips, voorbeelden en checklists voor 

Wil je beter leren communiceren met laaggeletterde mensen?

Volg een vorming 'klare taal'  bij Atlas, integratie & inburgering Antwerpen.

Bekijk ook